Q&A - czy można przechowywać wino w zielonych butelkach - 4.2015

Szkło zapewnia winu ochronę przed światłem, które może mieć wpływ na jakość wina. Właściwy wybór koloru szkła oraz ulepszenie kompozycji szkła i zastosowanych powłok przez producentów może poprawić stopień ochrony przed światłem. Napełnianie bezbarwnych i/lub lekkich, cienkich butelek winem może wpłynąć na jego jakość, ponieważ taka butelka zapewnia mniejszą ochronę przed szkodliwym działaniem światła.

Spektrum światła widzialnego rozciąga się od około 400 do 750 nm (1 nanometr = 1/1000000 milimetra). W tym zakresie mieszczą się wszystkie kolory tęczy: od czerwonego do fioletowego. Podczerwień (od łacińskiego infra - pod, poniżej) oraz ultrafiolet (od łać. ultra - powyżej) znajdują się po przeciwnych końcach spektrum światła widzialnego. Promieniowanie krótszych fal niesie ze sobą więcej energii, jest więc potencjalnie bardziej szkodliwe. Z punktu widzenia wina, najważniejsze jest niebieskie zakończenie spektrum oraz światło ultrafioletowe.

  

Szkło posiada wiele walorów jako materiał opakowań. Bardzo ważne są właściwości optyczne. Szkło bezbarwne jest przezroczyste, ponieważ przepuszcza wszystkie długości promieni światła widzialnego. Jest to wykorzystywane w marketingu wielu produktów - producenci mocnych alkoholi i perfum chętnie zapłacą za wysokiej jakości przezroczyste szkło, dzięki któremu ich produkt doskonale zaprezentuje się na sklepowej półce.

Szkło zapewnia pewną ochronę przed światłem, szczególnie to o brązowym odcieniu, które niemal całkowicie chroni przed ultrafioletem oraz dość dobrze przed promieniowaniem światła widzialnego. Niemniej, pomimo doskonałej ochronnej charakterystyki, brązowe butelki spotyka się stosunkowo rzadko. Najpopularniejsze są butelki zielone. Coraz chętniej używa się również butelek bezbarwnych. Z punktu widzenia ochrony przed światłem najlepsze są butelki brązowe, następnie zielone i na końcu "białe", tj. bezbarwne.

Mechanizm uszkadzania wina przez światło został dobrze zbadany i opisany w literaturze fachowej. Ujmując rzecz w skrócie: światło o krótkich długościach fal (ultrafiolet) i z niebieskiego końca spektrum może wywołać w winie reakcje, w wyniku których powstaje nieprzyjemny smak i zapach.

W winie naturalnie znajdują się cząsteczki zawierające siarkę (tak, tak, nawet jeśli nie używasz pirosiarczynu potasu), które pod wpływem promieni UV tworzą lotne związki, np. siarczku dimetylu (DMS), disiarczku dimetylu (DMDS), siarkowodoru (H2S). Nadają one winu nieprzyjemnego smaku i zapachu. Co gorsza, nasze zmysły wyczuwają je już w bardzo niskim stężeniu.

Podsumowując:

• związki zawierające siarkę są naturalną częścią wina i w pewnych okolicznościach mogą powstać z nich inne związki o nieprzyjemnym smaku i zapachu; 
• „promieniowanie UV (w szczególności) i światła widzialnego (w mniejszym stopniu) wywołują reakcje powstawania tych nieprzyjemnych związków; 
• kolor szklanej butelki jest ważnym czynnikiem wpływającym na blokowanie niszczących promieni światła. Szkło zabarwione na brązowo jest pod tym względem najlepsze, dalej szkło zielone i na końcu szkło bezbarwne;
• idealnymi warunkami przechowywania wina w szklanych butelkach jest całkowity brak światła (naturalnego i sztucznego). Oczywistym jest, że takich warunków stworzyć się nie da, ale zaleca się dążenie do nich (nasłoneczniony blat w kuchni nie jest dobrym miejscem na przechowywanie wina); 
• butelkując wino do długiego dojrzewania wybieraj jak najciemniejsze butelki i jak najcięższe (z grubego szkła).